Në emisionin investigativ “Në Shënjestër”, është trajtuar një prej çështjeve më shqetësuese të proceseve zgjedhore në Shqipëri: krimi elektoral dhe ndikimi tronditës i elementëve të botës së krimit në zgjedhjen e përfaqësuesve në Kuvend. Rasti i Jurgis Çyrbjes, i cili është zgjedhur dy herë deputet, është përmendur si shembulli tipik i përfshirjes së “të fortëve” në manipulimin e votës së lirë.
Fjalët “Ti i pesti, Liri i shtati…” janë bërë tashmë simbol i kodimit të votave në listat e zgjedhësve, ku individë me rekorde kriminale ndikojnë drejtpërdrejt në strukturimin e rezultateve, shpesh në koordinim me eksponentë politikë lokalë. Çyrbja, pavarësisht mungesës së një karriere të spikatur politike, ka përfituar nga këto struktura paralele pushteti, që kontrollojnë territorin dhe ndikojnë në zgjedhje përmes presionit, shantazhit apo blerjes së votës.
Sipas burimeve mediatike dhe raportimeve të mëparshme të investigimeve, disa nga “ndihmuesit” më të afërt të deputetit në fushatat elektorale kanë qenë persona të përfshirë në vepra penale. Kjo prani e elementëve kriminalë në strukturat elektorale vihet re në disa zona të vendit, por rasti i Elbasanit mbetet një ndër më të spikaturit.
Gjithsesi, institucioni i SPAK ka shfaqur për herë të parë një angazhim më serioz në prag të zgjedhjeve parlamentare të vitit 2025. Përmes mekanizmave të ndjekjes penale dhe analizës së dosjeve të mëparshme, ky institucion po synon të frenojë ndërhyrjen e botës së krimit në votën e qytetarëve.
Nëse këto përpjekje konkretizohen, atëherë besimi i qytetarëve në procesin zgjedhor mund të rifitohet gradualisht. Megjithatë, mbetet për t’u parë nëse sistemi do të godasë realisht bosët që qëndrojnë pas skemave të tilla.
