Në Shqipëri, sistemi arsimor dhe struktura e tregut të lirë po krijojnë pengesa serioze për zhvillimin e të rinjve. Sipas raportit të fundit të Fondacionit Europian të Trajnimeve (ETF), edhe pse ka një numër të konsiderueshëm institucionesh të arsimit të lartë, mospërputhja mes kualifikimeve që ofron arsimi dhe nevojave të tregut të punës po thellohet gjithnjë e më shumë.
Shumë të rinj diplomohen në fusha jo të kërkuara nga ekonomia moderne, duke kontribuar në një rritje të papunësisë në mesin e tyre. Një pjesë e madhe e bizneseve përballen me mungesën e specialistëve të kualifikuar në sektorë kyç si teknologjia e informacionit, prodhimi, turizmi dhe bujqësia moderne. Këto boshllëqe nuk janë thjesht pasojë e mungesës së kapaciteteve njerëzore, por tregojnë për një sistem arsimor që nuk është i sinkronizuar me realitetin ekonomik.
Për më tepër, liberalizimi i tregut të arsimit të lartë, sidomos në sektorin privat, ka çuar në mbipopullim të diplomave pa vlera reale në treg. Institucionet shpesh fokusohen më shumë tek përfitimi ekonomik sesa cilësia e mësimdhënies apo sigurimi i praktikave profesionale të dobishme.
Për të përmirësuar këtë situatë, nevojitet një strategji kombëtare e reformimit të arsimit, me bashkëpunim të ngushtë midis qeverisë, bizneseve dhe institucioneve arsimore. Vetëm përmes përshtatjes së kurrikulave me kërkesat e tregut dhe zhvillimit të praktikave profesionale dhe inovacionit, të rinjtë shqiptarë mund të kenë një të ardhme më të sigurt dhe të qëndrueshme në vend.
Në të kundërt, Shqipëria rrezikon të humbasë potencialin më jetik: brezin e ri.
