**Ndryshimet klimatike dhe temperaturat rekord të vitit 2024 përshpejtuan shkrirjen e akullit**
Viti 2024 ka shënuar temperatura rekord që kanë përshpejtuar ndjeshëm shkrirjen e shtresave të akullit në Polin e Veriut dhe Antarktidë. Sipas të dhënave nga Organizata Botërore Meteorologjike (WMO), mesatarja globale e temperaturës është rritur ndjeshëm, duke e afruar botën me pragun kritik të 1.5°C mbi nivelet para-industriale.
Shkencëtarët paralajmërojnë se rritja e temperaturës ka çuar në një shkrirje të përshpejtuar të akullit, duke ndikuar në ngritjen e nivelit të deteve dhe ndryshimet ekstreme të klimës. Antarktida ka humbur miliarda tonë akull, ndërsa Groenlanda ka regjistruar shkrirjen më të madhe historike në dekadat e fundit.
Një faktor kyç pas këtyre zhvillimeve është përqendrimi rekord i gazeve serrë, si dioksidi i karbonit (CO₂) dhe metani (CH₄), të cilët kanë ‘burgosur’ më shumë nxehtësi në atmosferë. Sipas studiuesve, emetimet e karbonit nga burimet industriale dhe djegia e karburanteve fosile kanë vazhduar të rriten, duke përkeqësuar fenomene si stuhitë më të fuqishme, thatësirat dhe valët ekstreme të të nxehtit.
Shkrirja e akullit nuk është thjesht një fenomen lokal, por ndikon në ekosistemet globale, duke kërcënuar speciet polare dhe duke ndikuar në rrymimet oqeanike që kontrollojnë klimën e planetit. Ekspertët theksojnë nevojën urgjente për reduktimin e emetimeve dhe kalimin në burime të rinovueshme energjie për të shmangur pasoja të mëtejshme katastrofike.
Nëse ritmet aktuale vazhdojnë, shkencëtarët paralajmërojnë se temperaturat ekstreme dhe efektet e ndryshimeve klimatike mund të bëhen të pakthyeshme brenda dekadës së ardhshme.