Ekonomia shqiptare ndodhet përballë sfidave të mëdha që lidhen drejtpërdrejt me kapitalin njerëzor. Një raport i fundit i Bankës Botërore, i përfshirë në analizën periodike “Varfëria dhe Barazia”, thekson tre probleme thelbësore: migracionin masiv, inaktivitetin ekonomik dhe nënshfrytëzimin e talenteve, të cilat po e pengojnë zhvillimin e qëndrueshëm të vendit.
Migracioni, veçanërisht i të rinjve dhe profesionistëve të kualifikuar, po e varfëron Shqipërinë nga ana demografike dhe njohurive. Çdo vit mijëra qytetarë largohen në kërkim të mundësive më të mira jashtë vendit, duke lënë pas boshllëqe të dukshme në tregun e brendshëm të punës dhe në sistemin arsimor e shëndetësor.
Nga ana tjetër, një përqindje e lartë e popullsisë në moshë pune mbetet joaktive ekonomikisht. Sipas të dhënave të raportit, mbi 40% e individëve në moshë të përshtatshme për punë nuk janë as në punësim dhe as në trajnim apo arsim. Pjesë e kësaj kategorie janë gratë, të rinjtë dhe grupet vulnerabël në shoqëri.
Sfidë e tretë e përmendur është nënshfrytëzimi i talenteve. Shqipëria ka një potencial të konsiderueshëm njerëzor që nuk po kapitalizohet siç duhet përmes politikave adekuate të punësimit, riformatimit të sistemit arsimor dhe përfshirjes më të gjerë të inovacionit.
Bankës Botërore sugjeron vendosjen në qendër të politikave të zhvillimit të kapitalit human, si mënyra më e sigurt për të garantuar rritje afatgjatë, përmirësim të standardeve të jetesës dhe reduktim të varfërisë. Investimet në arsim cilësor, trajnime profesionale dhe nxitje të sipërmarrjes janë kyçe për të kthyer sfidat në mundësi zhvillimi për Shqipërinë.
