Është ajo fazë e politikës ku premtimet derdhen si nga mulliri—fushata elektorale. Në këtë periudhë, partitë politike në Shqipëri, si ato në pushtet ashtu edhe në opozitë, përpiqen të pushtojnë imagjinatën dhe votën e qytetarëve, shpesh nëpërmjet premtimeve që tejkalojnë kufijtë e realizueshëm.
Që nga viti 1991, shqiptarët kanë qenë dëshmitarë të një parade të gjatë premtimesh pompoze. Një nga më famëkeqet është ajo kur një përfaqësues i Partisë Demokratike deklaroi se Shtetet e Bashkuara “kishin premtuar një çek të bardhë” për Shqipërinë pas rrëzimit të sistemit komunist. Ky “çek” nuk u pa kurrë, por ndikoi në besimin e një popullsie të etur për ndryshim.
Në vitet që pasuan, fushatat u mbushën me premtime për hekurudha të shpejtësisë së lartë, porte strategjike, zona ekonomike që do kthenin Shqipërinë në “Dubai-n e Ballkanit” dhe investime miliarda euroshe nga kompani fantazmë. Një nga rastet më simbolike është ai i rrugës së Arbrit, premtuar në çdo cikël zgjedhor që prej fillimit të viteve 2000.
Mashtrimet elektorale shpesh mbështeten në mungesën e transparencës, mungesën e mekanizmave për llogaridhënie dhe një media që jo gjithmonë arrin të bëjë auditimin kritik. Një problem tjetër është edhe kultura politike e formuar, ku premtimi perceptohet si strategji e nevojshme dhe jo si kontratë e detyrueshme me publikun.
Në këtë kontekst, “premtimet me lopatë” janë bërë një ritual parazgjedhor i pranuar padashur nga qytetarët, që shpesh herë shohin sesi realiteti pas zgjedhjeve ndryshon rrënjësisht nga fjala e dhënë. Mësimi? Votuesit duhet të bëhen më skeptikë, më të informuar dhe më kërkues. Mashtrimi elektoral nuk është vetëm një gabim politik, por një kërcënim për demokracinë.
