Një mister i pazakontë tronditi autoritetet shqiptare dhe italiane në fillim të vitit 2021. Në datën 6 janar, në një fshat të thellë të Pukës, një makinë “Skoda Fabia” u përfshi nga flakët në rrethana të paqarta. Për hetuesit shqiptarë, incidenti ishte thjesht një aksident teknik. Megjithatë, pala italiane e trajtoi rastin si një krim të inskenuar, duke ngritur dyshimet për një vrasje të mundshme apo zhdukje me skenar të paramenduar.
Pas verifikimeve të thelluara, doli në skenë historia befasuese e një shtetasi italian që kishte mbërritur në Shqipëri për të kërkuar një “thesar të lashtë”, për të cilin kishte dëgjuar legjenda lokale. Ai kishte udhëtuar shpesh në zona të izoluara, kishte kontakte me banorët dhe shfaqte interes të pazakontë për shenja arkeologjike. Ajo që nisi si një hobi i çuditshëm, përfundoi në një skenar dramatik, ku italiani u mendua për disa kohë se ishte vrarë.
Rezultatet e hetimit treguan se vetë italiani mund të kishte inskenuar ngjarjen për të zhdukur gjurmët e aktivitetit të tij, që mund të mos kishte qenë vetëm kërkim thesaresh, por edhe përfitim i paligjshëm përmes trafikut të sendeve me vlerë historike.
Pavarësisht se ngjarja nuk përfundoi me vdekje reale, rasti hodhi dritë mbi mungesën e kontrollit të plotë në zonat e largëta dhe mbi interesin në rritje të të huajve për objektet antike shqiptare. Si përfundim, ndaj qytetarëve të huaj që veprojnë në terrene të tilla, nevojitet vëmendje dhe monitorim më i detajuar nga autoritetet udhëheqëse. Kjo histori mbetet një paralajmërim i rëndësishëm për bashkëpunimit ndërkufitar në hetime.
