Në fillim të shekullit XIX, një nga figurat më të shquara të rezistencës shqiptare dhe greke, Marko Boçari, hartoi një fjalor greqisht-shqip që mbetet dëshmi e rrallë e gjuhës dhe mendësisë së kohës. Ky fjalor, përveç vlerës së tij leksikografike, ka një rëndësi të veçantë historike dhe gjuhësore, pasi shfaq nivelin e dygjuhësisë dhe bashkëjetesës mes shqipes dhe greqishtes në komunitetet suliote.
Pjesa shqip e fjalorit është shkruar me dorën e vetë Marko Boçarit dhe është përpiluar në bashkëpunim me familjarët e tij — babain, ungjin dhe vjehrrin — të cilët ishin bartës të traditës së gjuhës dhe kulturës arbërore. Në këtë mënyrë, fjalori ka funksionuar si një urë komunikimi jo vetëm mes dy gjuhëve, por edhe ndërmjet kulturave dhe identiteteve të ndryshme që ndanin një hapësirë të përbashkët historike.
Lidhja me italishten është gjithashtu e rëndësishme, pasi në periudha të ndryshme historike, komunitetet arbëreshe në Itali ruajtën e zhvilluan gjuhën shqipe ndërsa komunikonin edhe në italisht. Kjo shumëgjuhësi ndikon në mënyrën se si është konceptuar dhe strukturuar fjalori, me ndikime që shihen në sistemin e përkthimit dhe në nivelin e ndërmjetëm të mediacionit kulturor që ofron.
Fjalori greqisht-shqip i Marko Boçarit është kështu një monument kulturor e gjuhësor. Ai reflekton jo vetëm shpirtin enciklopedik dhe përpjekjet për emancipim të popujve të Ballkanit, por gjithashtu ofron një pasqyrë të rrallë të shqipes në fazën e saj para-standarde, si dhe të dygjuhësisë si një realitet jetësor i komuniteteve të atëhershme.
