Nga Ilir Kalemaj
Nga perspektiva historike dhe filozofike, Evropianizmi paraqitet si një ide shumë më e thellë se vetë procesi i integrimit europian. Ai nuk është vetëm një projekt politik për bashkimin e shteteve, por një rrjedhojë e përbashkët e kulturave, vlerave dhe historive që ndajnë popujt e kontinentit tonë. Në këtë kuptim, Evropianizmi është më shumë një përkatësi mendësie dhe morali sesa thjesht një anëtarësim në një institucion politik.
Ilir Kalemaj në analizën e tij thekson se suksesi i njeriut si specie buron nga aftësia për t’u bashkuar në kultura dhe për të ndarë vlera të përbashkëta. Në këtë mënyrë, ndërtimi i një identiteti evropian duhet të ndodhë përmes zhvillimit të besimit dhe respektit të ndërsjellë, bazuar mbi parime si demokracia, sundimi i ligjit, toleranca kulturore dhe solidariteti.
Për vendet e Ballkanit Perëndimor dhe veçanërisht Shqipërinë, kjo nënkupton se ndërtimi i Evropës nuk fillon në Bruksel, por në konceptimin e Evropës si pjesë e identitetit tonë të brendshëm. Pa këtë vetëdije dhe pa përvetësimin organik të vlerave evropiane, integrimi formal mbetet i mangët dhe i pasigurt.
Evropianizmi duhet të shërbejë si themel kulturor dhe civilizues para se të jetë një qëllim politik. Ai është një udhë për reflektim dhe transformim të brendshëm përmes ripërcaktimit të marrëdhënies mes shoqërisë dhe shtetit, si dhe vendosjes së prioriteteve në arsim, drejtësi dhe qeverisje demokratike.
Për Shqipërinë, kjo është një mundësi historike për të ndërtuar Evropën në shtëpi — përmes përqafimit të vlerave të saj — përpara se të kërkojë vendin zyrtar në tryezën europiane.
Burimi: https://boldnews.al/2025/04/07/evropianizmi-perpara-integrimit-evropian/
